Vereniging Hogescholen en ROM-Nederland werken aan convenant ter stimulering regionale mkb-innovaties

De Vereniging Hogescholen en het samenwerkingsverband van de negen regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) in Nederland (ROM-Nederland) maken afspraken om het ontwikkelen en benutten van kennis in het regionale bedrijfsleven te verbeteren. Die afspraken worden vastgelegd in een convenant dat later dit voorjaar wordt ondertekend. Voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen: “Hogescholen en ROM’s willen de structurele en duurzame samenwerking tussen ambitieuze ondernemers en kennisinstellingen helpen versterken. Dat is cruciaal om te komen tot diepgang en daarmee een innovatiever mkb in de regio. Dit convenant is een belangrijke stap in die richting.”

Innovatie is een cruciale sleutel tot een toekomstbestendig en welvarend Nederland. De regio rond bedrijven en kennis- en onderwijsinstellingen wordt steeds belangrijker. De hogescholen en de ROM’s willen helpen om vernieuwing in die regio’s verder te brengen. Daarom wordt het regionale innovatieve mkb (inclusief startups en scale-ups) hierbij goed aangesloten.

“Hogescholen zijn sterk verankerd in alle regio’s. Hun onderzoek en onderwijs strekken zich uit in regionale netwerken. Wij vinden het belangrijk dat het regionale bedrijfsleven de vruchten kan plukken van al die kennis, en zien in de samenwerking met de regionale ontwikkelingsmaatschappijen kansen om dit nog verder te versterken” zegt voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen.

De 36 hogescholen van het publiek bekostigde onderwijs zijn sterk verankerd in alle regio’s, onder meer door de regionale Centres of Expertise, Centra voor ondernemerschap, living labs en talloze netwerken en projecten. De hogescholen hebben wettelijke taken in het geven van beroepsonderwijs en het overdragen van kennis ten behoeve van de samenleving (valorisatie). Zo dragen ze bij aan de ontwikkeling van beroepen. Vanuit de taak van valorisatie willen hogescholen bijdragen aan een innovatief mkb.

De negen ROM’s in Nederland vormen sinds eind 2021 een landelijk dekkend netwerk, met hun fundament in de regio. Ze helpen ambitieuze ondernemers in hun regio vanuit de drie kernactiviteiten Innoveren, Internationaliseren en Investeren. Dit kan betrekking hebben op het helpen van ondernemers met raad en daad om te innoveren, het investeren in innovatieve startups en scale-ups, het over de grens helpen van groeiende bedrijven en het aantrekken van relevante buitenlandse bedrijven die de regio versterken.

Wendy de Jong, directeur van Oost NL en voorzitter van ROM-Nederland: “Er zit veel potentie en innovatiekracht in de regio’s die we door structureel samen te werken met hogescholen in heel Nederland nog beter kunnen benutten. We denken dat dat ons gaat helpen om innovatieve mkb-ondernemingen nog beter te ondersteunen bij hun zoektocht naar kennis, talent, partners, testfaciliteiten en kapitaal.”

Webinar ‘In gesprek met Jan van de Winkel’

19-04-2023, 11.00-12.00 uur | online

 

Genmab is misschien wel het best bewaarde geheim van de regio Utrecht. Maar intussen wel het op één na grootste biotechnologie bedrijf in Europa met een marktkapitalisatie van rond de 25 miljard Euro.

Genmab is een internationaal biotechnologiebedrijf dat antilichaamgeneesmiddelen ontwikkelt met als doel het leven van mensen met kanker en andere ernstige ziekten te verbeteren. Het bedrijf is gevestigd in Denemarken, de Verenigde Staten Japan, en in Nederland op het Utrecht Science Park. In deze vestiging vindt top wetenschappelijk onderzoek plaats, waar zo’n 650 medewerkers werken aan de medicijnen van de toekomst.

Jan van de Winkel, een van de oprichters, en president en CEO van Genmab, bouwde het bedrijf in de afgelopen jaren uit van alleen onderzoek en ontwikkeling naar een end-to-end biotechnologiebedrijf, waarbij Genmab nu, met partners, ook zelf medicijnen op de markt brengt.

Wat kunnen we leren van de wereld van antilichamen en immuuntherapie? En van dit toonaangevende bedrijf? Hoe kun je snel schalen en wat zijn de belangrijkste succes en daalfactoren in de wereld van Life Sciences? En op welke manier kan een voorloper als Genmab bijdragen aan het bouwen van een ecosysteem op het gebied van Life Sciences and Health?

Je bent van harte uitgenodigd om op 19 april aanstaande van 11:00 uur tot 12:00 uur online aanwezig te zijn bij een interview tussen Pauline de Wilde en Jan van de Winkel. In de stijl van College Tour bespreekt Pauline bovenstaande gedachten met Jan.

Voor wie:
Dit webinar wordt georganiseerd voor medewerkers van de ministeries van Financiën en EZK, Provincies, relaties uit het ecosysteem van de ROM’s, Invest-NL en voor portfoliobedrijven van de ROMs.

Aanmelden
Je kunt je rechtstreeks aanmelden voor het webinar via onderstaand formulier. Je ontvangt voorafgaand aan het webinar een link voor deelname.

 

Aanmelding webinar 'In gesprek met Jan van de Winkel'

Marcel Kleijn benoemd als algemeen secretaris van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) in Nederland

De directeuren van de negen regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) hebben Marcel Kleijn benoemd als algemeen secretaris van het samenwerkingsverband van de ROM’s in Nederland. Dit betreft een geheel nieuwe functie. De secretaris is de landelijke contactpersoon voor externen en dienstverlenend aan de ROM-directeuren.

Marcel Kleijn: ”In de laatste jaren is de samenwerking tussen de ROM’s sterk toegenomen, onder meer in het missiegedreven innovatiebeleid, de Corona OverbruggingsLening en de opwerking en uitvoering van voorstellen voor het Nationaal Groeifonds. Ik zie nog veel meer kansen liggen in de onderlinge samenwerking en in de aansluiting tussen nationaal en regionaal beleid, zeker nu de ROM’s sinds 2021 samen een landsdekkend netwerk vormen.”

Wendy de Jong, algemeen directeur Oost NL en voorzitter van de ROM’s in Nederland: ”De negen ROM’s zijn de economische schakel tussen rijk en regio. Met de komst van Marcel Kleijn als secretaris krijgen we de juiste ondersteuning op nationaal niveau om de bovenregionale samenwerking te versterken.”

Marcel Kleijn werkte voorheen o.a. voor RVO, AWTI en NWO/Regieorgaan SIA, en is sinds 2020 werkzaam als senior adviseur strategie bij InnovationQuarter, de ROM in Zuid-Holland. Per 1 januari 2023 start hij als algemeen secretaris.

Marcel Kleijn is te bereiken via marcel.kleijn@rom-nederland.nl

Gezocht: trainees Investment Management

Vooraf

> Je hebt maximaal 2 jaar werkervaring, niet langer
> Je bent afgestudeerd (HBO of WO), maar nog lang niet uitgeleerd
> Ons talentenprogramma ‘ROM Academy’ gaat van start op 6 maart 2023
> Voorlopig met een beperkt aantal plaatsen voor trainees, dus probeer snel te reageren!

Waarom Trainee bij een ROM

Wij zijn de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen. De aanjagers van de lokale economie, bij jou in de regio. We werken heel bewust voor het MKB dat druk met kansrijke innovaties in de weer is. Zij kunnen met een goede reden bij ons aankloppen voor meer financiële armslag, voor een algemeen ondernemersadvies gestoeld op eerdere resultaten en voor betrokkenheid met gezond verstand.

Als alles klopt aan een businessplan verstrekken we een lening, of we kiezen ervoor om (tijdelijk) aandeelhouder te worden. Dat doen we nooit op de stoel van de directeur, maar nadrukkelijk zij-aan-zij náást de ondernemer die lef en visie toonde. Het gaat dus om geld maar zeker niet alléén om geld. Direct en indirect draag je bij een ROM bij aan meer arbeidsplaatsen, leefbaarheid, reuring, gezondheid, de broodnodige transities en verbeterplannen waar de hele regio van meeprofiteert. Dat vertaalt zich allemaal in onze kerntaken investeren, innoveren en internationaliseren. Lees je vooral in op deze website om je een beeld te geven van onze activiteiten.

Je hebt nog nooit een kantoorgebouw met de letters ROM Nederland gezien? Dat kan kloppen. ROM Nederland is een samenwerkingsverband van negen zelfstandige, lokale ontwikkelingsmaatschappijen, verdeeld over het hele land. Van Innovation Quarter (Zuid-Holland), via BOM (Brabant), NOM (Noord-Nederland) tot LIOF in Limburg. Je leest meer over ROM’s op deze website.

Wat ga je doen?

Als trainee krijg je direct alles en iedereen op je bordje: startups en scale-ups, de biologische boer, rentepercentages, marktonderzoek, de ambitieuze bedenkers van zinvolle, duurzame en logische nieuwe toepassingen en bedrijven uit het buitenland die zich willen vestigen in jouw regio . Ons talentenprogramma is onderdeel van de ‘ROM Academy’. Ergens anders nog meer maatschappelijke impact bewerkstelligen? Dat lijkt ons lastig.

Waarom uitgerekend jij?

> Je wilt iets kunnen betekenen voor de samenleving en impact maken;
> Je gelooft in de kracht van focussen op lokaal – want daar is het vooral te doen;
> Je vrienden vinden je energiek en initiatiefrijk, als het moet blijf je geduldig;
> Een technische achtergrond is niet verkeerd, gelet op de innovaties die je gaat tegenkomen;
> Uitgebreide financiële kennis hoeft (nog) niet, je moet wel belangstelling voor cijfers hebben;
> We weten dat we met een divers samengesteld team het beste in elkaar naar boven halen. We zijn benieuwd hoe jij met je eigen kwaliteiten daaraan bij gaat dragen;
> Waarom eigenlijk niet!

Ook goed om te weten

> Je krijgt salaris, volgens onze eigen arbeidsvoorwaardenregeling, plus extra’s zoals vakantiegeld of een 13e maand;
> Het programma duurt 1 jaar;
> Geruisloos doorstromen naar een vaste baan bij ons of een ROM ergens anders? Graag;
> Je mag beginnen in de regio die je al kent, hoeft niet;
> Je leert bij ons investeren, stimuleren, inspireren en motiveren ‘on the job’;
> Binnen het traineeship deel je je ervaringen met trainees van de andere ROM’s.

Vragen?

Heb je vragen over het traineeship? Neem dan vooral contact op met de contactpersoon van de deelnemende ROM’s. Ga daarvoor naar de volgende pagina’s:
Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland NOM
Oost NL
ROM inWest
ROM Utrecht Region
Innovation Quarter (Zuid Holland)
Brabantse Ontwikkelings Maatschappij BOM
LIOF

 

Partnership Gritd en Business Innovation Program Food geformaliseerd

Gritd is sinds dit najaar formeel partner van het Business Innovation Program Food (BIPF). Het bedrijf uit Tilburg is al vanaf de start in 2020 betrokken bij het ontwikkelen van het programma dat ondernemers in de foodsector helpt van innovatieve ideeën kansrijke business cases te maken. Medeoprichter van Gritd Stephan Botz: “Als je kijkt naar de hoeveelheid voedsel wat geproduceerd moet worden om iedereen in de wereld te voeden…dat gaat gewoon niet in de huidige structuren. BIPF is een broedplaats, om de eerste validatie te doen in de markt. Een andere manier van omgaan met voedsel en daar een commercieel interessante business case van maken: een enorme uitdaging.”

 

Datamodel analyseert gedrag startups

Botz richtte Gritd op in 2019 samen met Gijs van de Molengraft. Hij legt uit wat hun missie is:

“Ons doel is simpel en uitdagend tegelijkertijd: we willen meer scale-ups creëren. Het lukt maar weinig startups door te groeien naar scale-up, volgens onderzoek uitgevoerd door Techleap zo’n 16%. Dat vinden wij fascinerend, hoe komt dat? Wij hebben een datamodel ontwikkelt dat het gedrag van startups analyseert. Op basis daarvan kunnen we meetbaar maken of het gedrag past bij de levensfase van het bedrijf. Dat is vaak níet het geval. Wij zien dit als een indicator dat startups niet doorgroeien tot scale-up.”

 

Botz kan daarvan legio voorbeelden geven: “Een startup weet bijvoorbeeld nog niet wie zijn klant is, maar houdt zich al wel bezig met marketing activiteiten. Als je nog niet weet op wie je je moet richten, dan is marketing best complex. Of ze weten nog niet precies hoe hun product er uit moet zien, maar ze nemen al wel mensen aan die het product moeten bouwen. Of ze hebben nog geen idee hoe het verdienmodel er uit ziet maar gaan al wel financiering ophalen. De activiteiten sluiten niet altijd aan bij de feitelijke levensfase.”

 

Het is moeilijk om vanaf de buitenkant vast te stellen in welke fase een bedrijf zich bevindt, weet Botz. “Ons datamodel maakt dat wel meetbaar en zichtbaar. Startups moeten soms afscheid nemen van bepaalde activiteiten, of juist méér doen, zodat ze weer in lijn komen met de levensfase waarin ze zitten en de mijlpalen kunnen bereiken die daarbij horen.”

 

Datamodel vertalen in acceleratieprogramma’s

Botz: “Wij vertalen die unieke inzichten vanuit een specifieke doelgroep naar activiteiten waar die de ondernemer vooruit helpen. Wij bouwen acceleratieprogramma’s zoals het BIPF. Die programma’s leveren we aan het ecosysteem, met name aan regionale ontwikkelingsmaatschappijen maar ook aan universiteiten, zodat zij ondernemers kunnen helpen specifieke doelstellingen te bereiken zoals het valideren van een businesscase. Alles is gericht op de vraag hoe we ervoor kunnen zorgen dat startups makkelijker door ontwikkelen. Met ons datamodel kunnen we heel specifiek zien: deze startup is nu in deze fase en daar past dit bepaalde programma bij.”

 

Zijn de diverse programma’s veel veranderd in de loop van de jaren?

“We blijven ontwikkelen en verbeteren, op basis van de data die we verzamelen. BIPF is steeds groter geworden met steeds meer partners. De focus lag eerst op voedselverspilling, nu kijken we meer naar de voedseltransitie in z’n geheel. Bij voedingsbedrijven is het heel belangrijk dat je samenwerkingen maakt in de keten, en die goed borgt, zodat ze sterk zijn voor de toekomst. Bijvoorbeeld: het kan voorkomen dat startups die gebruik maken van reststromen andere afspraken moeten maken met leveranties naarmate zij verder opschalen. Dan kan het businessmodel onder druk komen te staan.  Een samenwerking met een leverancier van reststromen moet je aan de voorkant borgen: wat verwachten we van elkaar en wat gebeurt er als we groeien, hoe ziet ons partnership er dan uit? Dat soort elementen hebben we toegevoegd aan het BIPF.”

 

In het BIPF werken alle regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) en partners samen om transities in de foodsector te versnellen. Zij ondersteunen in een programma van 10 weken ondernemers in de agrofoodsector bij het omzetten van hun innovatieve ideeën, die bijdragen aan de transitie naar een gezond en duurzaam voedselsysteem, naar een gevalideerde business case. Gritd neemt sinds het begin van het BIPF de rol van trainer op zich, deze samenwerking is nu omgezet in een partnership. Binnen dit partnership werken Gritd en de ROM’s samen aan het door ontwikkelen en professionaliseren van het BIPF.  

Foodvalley NL nieuwe partner Business Innovation Program Food (BIPF)

BIPF ondersteunt startups en mkb’ers bij de realisatie van hun innovatie

Foodvalley NL heeft zich als partner aangesloten bij het Business Innovation Program Food (BIPF).  In het BIPF werken alle regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) en partners samen om transities in de food-sector te versnellen. Zij ondersteunen in een programma van 10 weken ondernemers in de agrofoodsector bij het omzetten van hun duurzame ideeën naar verdienmodellen.

Jonathan Teoh, Entrepreneurship lead bij Foodvalley NL: “Het mooie van BIPF is dat niet alleen startups kunnen deelnemen maar ook bestaande mkb’ers. Veel ondersteuningsprogramma’s richten zich op jong ondernemerschap, maar bestaande bedrijven – de ruggengraat van de economie- wil ook innoveren op gebieden die belangrijk zijn voor voedseltransitie. Ook zij moeten toegang krijgen tot programma’s en middelen.” Vorige week startte de 5e editie van BIPF.

‘Voor mkb’ers is het belangrijk te weten dat BIPF bestaat’

Teoh is bij Foodvalley NL verantwoordelijk voor ondernemerschap en innovatie-support,  ‘van belang voor álle fases van een bedrijf’. ”We ondersteunen en initiëren daarom diverse programma’s, zoals StartLife, Fastlane, programma’s voor scale-ups, en BIPF. Voor mkb’ers is het belangrijk te weten dat BIPF bestaat, dat ze toegang hebben tot ondernemerschap-support. Ik heb 11 jaar een eigen bedrijf gehad maar had nog nooit gehoord van ondersteuning bij ‘business development’. Ondernemers lopen vaak met een innovatief idee rond maar kennen de industrie niet, weten niet wat de trends zijn. Programma’s zoals BIPF ondersteunen mkb’ers op een laagdrempelige manier.” Deelnemers van BIPF trainen in 10 modules om op het juiste moment en de juiste manier aan de slag te gaan met hun visie, klant, product, impact, verdienmodel, team en samenwerkingen. Zij krijgen toegang tot de ervaring, kennis en het netwerk van betrokken partners zoals Foodvalley NL.

Versterken ecosysteem

Foodvalley NL, gevestigd in Wageningen, ontwikkelt en versterkt een internationaal ecosysteem van organisaties die samenwerken om de voedseltransitie te realiseren’. Teoh licht deze volzin toe: “In essentie brengen we partijen bij elkaar, nationaal, internationaal en cross-sectoraal. Door intensief contact met dit ecosysteem identificeren we de barrières voor innovatie en zetten we initiatieven op om deze barrières te slechten. Met ecosysteem bedoelen we alle partijen en mensen die nodig zijn om (stukjes van) de voedseltransitie te versnellen, zoals startups, corporates, mkb’ers, onderzoekers, financiers, overheden, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en investeerders. Er zijn veel uitdagingen in de food sector. Hoe voeden we 9,6 miljard mensen in 2050,  gezond, duurzaam en betaalbaar?  Als voorbeeld: Verspilling is daarbij een belangrijk thema. In de hele keten wordt veel voedsel verspild, van producent tot consument. Hoe voorkomen we verspilling en wat doen we met reststromen? Alles wat geproduceerd is, en dus energie en tijd en aandacht heeft gekost, moeten we proberen zo hoog mogelijk te ‘verwaarden’.”

“We werken daarvoor met het model Ladder van Moerman. Onderaan de ladder, het minst wenselijk, staat het verbranden van reststromen. Aan de top: menselijke consumptie. Hoe hoger te verwaarden hoe waardevoller en hoe meer het bijdraagt aan voedseltransitie en het voeden van mensen. We vinden het belangrijk om naar uitdagingen te kijken vanuit verschillende disciplines en sectoren. Samen de infrastructuur bouwen om elkaar te vinden en zo innovatie te versnellen.”

Smeerolie

Foodvalley werkt samen op drie thema’s: eiwittransitie, circulair agrifood, en voeding en gezondheid. Teoh geeft een voorbeeld rond het eerste thema: “We werken aan projecten rond de ‘Eiwitboeren van Nederland’, voor een gezonder verdienmodel voor de teelt van eiwitrijke gewassen. Het lijkt eenvoudig: als je meer plantaardige eiwitten wilt, moet je meer zaaien. Maar de hele waardeketen moet opgebouwd worden. Het is niet alleen het zaaien; de oogst moet verwerkt worden, de boeren moeten er geld mee verdienen en de consument moet het willen kopen en eten. Wij zijn de smeerolie in zo’n project. Elke schakel van de keten is belangrijk maar niemand voelt zich eindverantwoordelijk voor de héle keten, die rol pakken wij.” Een goed voorbeeld hiervan is de recentelijke afgesloten ‘Bean Deal. Een greendeal op eiwitrijke gewassen met 55 partijen in Nederland. Launch Bean Deal in the Netherlands (foodvalley.nl)

Foodvalley NL en alle negen ROM’s staan achter de Verspillingsvrije Week 12 t/m 18 september 2022. 

NWO-subsidie voor onderzoek van ROM’s en Universiteit Utrecht naar ecosystemen voor ondernemerschap

Onder aanvoering van prof. dr. Erik Stam van de Universiteit Utrecht gaat een consortium bestaande uit de regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s), de Haagse Hogeschool en het Rathenau Instituut-KNAW aan de slag met het project ‘Maatschappelijke Missies mogelijk maken met Ecosystemen voor Ondernemerschap’ (ESMEE). Aan dit, en twee andere projecten over missiegedreven innovatiesystemen, is via de NWO KIC-call in totaal 4,2 miljoen euro toegekend. Maatschappelijke en private partners dragen 800.000 euro bij aan cofinanciering.

ROM’s, met een landelijk dekkend netwerk van 9 ontwikkelingsmaatschappijen, spelen een belangrijke rol bij het ontwikkelen van ecosystemen en het versnellen van maatschappelijke transities. Dit blijkt ook uit het recent gepubliceerde evaluatierapport van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Met de kennis en data vanuit de ROM’s maakt prof. dr. Stam samen met de andere aangesloten kennisinstellingen een wetenschappelijke analyse van de mechanismen van ecosysteemontwikkeling. Door aan de hand van data te bepalen hoe een ecosysteem zich ontwikkelt en waar de hiaten liggen, kunnen de ROM’s hun dienstverlening nog beter afstemmen op de behoeften van ondernemers.

“Om innovatieve technologieën goed in te kunnen zetten voor de oplossingen van morgen heb je het hele ecosysteem nodig. Dan heb je het over onder andere financiering, talent, marktvraag, netwerk, leiderschap; allemaal ‘ecosysteemknoppen’ waaraan je kunt draaien om het innovatievermogen te ontsluiten. Met de uitkomsten van het ESMEE-project weten wij als ROM’s nog beter aan welke knoppen we moeten draaien om een ecosysteem beter te laten functioneren. Door onze data slim te analyseren kunnen we beter voorspellen welke investeringen, innovatieprojecten en buitenlandse bedrijven de gunstigste maatschappelijke impact hebben. We zijn heel blij om samen te kunnen werken met ecosysteemexpert prof. dr. Erik Stam op dit project,” zegt Rinke Zonneveld, directeur van InnovationQuarter en voorzitter van ROM-Nederland.

Landelijke evaluatie: Rijk, versterk positie Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen

De Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) zijn een cruciale speler in het innovatielandschap in Nederland, zo blijkt uit de landelijke evaluatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. De ROM’s werden beoordeeld op hun resultaten over de periode 2016-2020. Niet alleen slaagden de ROM’s er ruimschoots in de innovatie- en concurrentiekracht van hun regio te versterken, ze vervulden bovendien een cruciale rol bij het ontwikkelen van ecosystemen en het versnellen van maatschappelijke transities. Het Rijk wordt geadviseerd de samenwerking met de ROM’s verder te versterken en de ROM’s een nadrukkelijkere rol te geven in de uitvoering van nationaal en Europees innovatiebeleid, zoals het Nationaal Groeifonds. Willen de ROM’s hun rol in ecosysteemontwikkeling en de versnelling van maatschappelijke transities goed uit kunnen voeren, is aanvullende financiering van het Rijk nodig.

 

Regionale ontwikkelingsmaatschappijen zijn actief om de innovatie- en concurrentiekracht van Nederlandse regio’s te bevorderen. De ROM’s ontwikkelen de innovatie-ecosystemen in hun regio, financieren innovatieve bedrijven in de vroege fase en helpen innovatieve buitenlandse bedrijven bij vestiging in de regio.

De evaluatie noemt een aantal aanbevelingen aan het ministerie van Economische Zaken en Klimaat:

  • Continueer de betrokkenheid van het Rijk bij de ROM’s, en maak werk van een breder (integraal) EZK-opdrachtgeverschap. Maak daarbij scherp wat van de ROM’s verwacht wordt op ecosysteem-ontwikkeling, bovenregionale samenwerking en maatschappelijke opgaven
  • Versterk de ontwikkelkracht van de ROM’s, om regionale ecosystemen te kunnen doorontwikkelen en geef de ROM’s meer nationale financiering, aangezien de huidige financiering teveel overhelt naar de regionale aandeelhouders (nu 80% regio, 20% Rijk), zeker met het oog op de grotendeels landelijke opgaven
  • Geef de ROM’s positie in de uitvoering van grote nationale en internationale programma’s, zoals het Nationaal Groeifonds. De ROM’s hebben namelijk een unieke positie als uitvoeringsinstrument van Rijk en Regio
  • Houd de aandeelhoudersinstructie omtrent investeringen opnieuw tegen het licht. Baanbrekende technologieën als deeptech zijn hoogtechnologisch, kapitaalintensief en kennen een lange terugverdientijd. Daar passen andere criteria op het gebied van maximale looptijd, maximale investeringsomvang en risicoprofiel bij
  • Zet de koerswijziging ‘van volume naar value’ door, en zet meer in op het aantrekken van buitenlandse bedrijven die regionale ecosystemen versterken

Ook de ROM’s krijgen een aantal aanbevelingen mee:

  • Stem het meten van KPI’s beter af, en besteed hierbij ook meer aandacht aan de maatschappelijke effecten van de activiteiten van de ROM’s
  • Zet een lichte, overkoepelende structuur op als ROM-Nederland, zeker nu er met 9 ROM’s een landelijk dekkend netwerk is ontstaan
  • Werk aan regionale, innovatie-ecosysteemagenda’s
  • Zet de drie kerntaken (Innoveren, Investeren, Internationaliseren) nog meer geïntegreerd in voor ecosysteemontwikkeling. Bij het oppakken van maatschappelijke opgaven is er ook een rol weggelegd voor nieuwe financieringsarrangementen (publiek/privaat, subsidies/leningen)
  • Blijf de samenwerking met Invest-NL en RVO uitbouwen

”Wij zijn zeer verheugd met deze evaluatie. De ROM’s spelen een cruciale rol bij het versterken van de innovatiekracht van Nederland door bedrijven te ondersteunen  met investeren, innoveren en internationaliseren. De evaluatie laat ook helder zien dat we als uniek instrument van Rijk en regio nog veel meer kunnen betekenen voor het nationaal verdienvermogen, zeker nu we als ROM’s landsdekkend zijn. Het is dan ook zeer wenselijk dat het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat de nationale bijdrage aan de ROM’s verhoogt, zoals de evaluatie aanbeveelt. Want momenteel is slechts 20% van de financiering van de ROM’s door het Rijk, terwijl veel van de maatschappelijke opgaven wel nationaal zijn,” aldus Rinke Zonneveld (voorzitter Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen Nederland).

“De ROM’s krijgen in de evaluatie een 8 van het geënquêteerde bedrijfsleven, onder meer vanwege hun netwerk en resultaatgerichtheid. Mkb-ondernemers staan voor grote uitdagingen: productie- en procesinnovatie om de productiviteit te verhogen, verduurzaming, digitalisering. In deze tijd allemaal belangrijker dan ooit. De ROM’s kunnen hier een belangrijke rol vervullen,” zegt voorzitter Jacco Vonhof van MKB-Nederland.

Investeren: meest actieve VC-investeerders van Nederland

In de periode 2016-2020 waren de ROM’s betrokken bij maar liefst 45% van alle venture-capitalinvesteringen in Nederland. De ROM’s zijn hiermee met afstand de meest actieve VC-investeerders van Nederland. Meestal gaat het hierbij om hoogtechnologische, innovatieve bedrijven in een vroege fase. De ROM’s financieren in een uiterst lastig landschap: ze investeren in die startups en scale-ups waar de private markt nog niet durft in te stappen, ze investeren niettemin tegen marktconforme voorwaarden en worden daarnaast geacht hun inzet terug te verdienen (revolverende fondsen). Toch is het de ROM’s gelukt om in de evaluatieperiode € 47 mln. aan positief resultaat te boeken. Bovendien slagen de ROM’s er erg goed in om privaat kapitaal te activeren. € 1 van een ROM levert gemiddeld € 3-6 aan private cofinanciering op.

Innoveren: aanjagers van innovatie en ecosystemen

De ROM’s stimuleren innovatie in het mkb op het gebied van onder meer gezondheid, duurzaamheid, food, veiligheid, smart industry en circulaire economie. De ROM’s werken hiertoe met bedrijven en kennisinstellingen aan innovatieprojecten en businesscases, maar ook aan randvoorwaarden voor innovatie zoals fieldlabs, beschikbaarheid van financiering en het ontwikkelen van netwerken en programma’s. Versterking van regionale innovatie-ecosystemen is een wezenlijk onderdeel van het activiteitenpakket van de ROM’s op het gebied van innovatie. Qua activiteiten wordt het organiseren van financiering voor projecten en de rol als adviseur en sparringpartner positief gewaardeerd. Dit geldt ook voor het bijeenbrengen van bedrijven in consortia. waarbij de neutrale positie van de ROM’s een belangrijke incentive blijkt te zijn voor het vertrouwen in de onderlinge samenwerking aan innovatieve ideeën. De bovenregionale samenwerking tussen de ROM’s is de afgelopen jaren toegenomen, mede door grotere programma’s in het kader van het missiegedreven innovatiebeleid, Europese programma’s en het Nationaal Groeifonds.

Internationaliseren: samenwerking NFIA en ROM’s best practice

ROM’s hebben sinds hun ontstaan de taak om buitenlandse bedrijven naar hun regio te trekken om daarmee de economie en werkgelegenheid in de betreffende regio’s te stimuleren.

De 6 ROM’s[1] wisten in de evaluatieperiode 711 investeringsprojecten (65% boven doelstelling) te realiseren, waarbij € 6,2 mrd. (bijna 3 maal zoveel als doelstelling) werd geïnvesteerd en bijna 24.000 arbeidsplaatsen werden gerealiseerd (10.000 meer dan de gezamenlijke doelstellingen). De samenwerking tussen de NFIA (Netherlands Foreign Investment Agency) en de ROM’s wordt breed geprezen als een voorbeeld hoe uitvoeringsorganisaties van Rijk en regio’s kunnen samenwerken. Sinds 2018 is het takenpakket van de ROM’s uitgebreid met ondernemersondersteuning in het (verder) internationaal ondernemen. Internationale handelsbevordering is van wezenlijk belang voor de Nederlandse economie. De evaluatie beveelt aan ook aan deze relatief nieuwe taak van de ROM’s een landelijke financiële impuls te geven.

[1] De evaluatie richt zich op de BOM, InnovationQuarter, Impuls Zeeland, LIOF, NOM en Oost NL. Inmiddels zijn er 9 ROM’s actief in een landelijk dekkend netwerk; naast bovenstaande zes behoren ook Horizon Flevoland, ROM Utrecht Region en ROM InWest tot ROM-Nederland.

Webinar ‘Het uur van Willem van der Leegte’

20-10-2022, 11.30-12.30 uur | online

VDL Groep. Een iconisch rood, wit, blauw logo dat symbool staat voor een doeltreffende operatie van ruim honderd maakbedrijven. Van metaal, bussen tot halfgeleiders. Binnen de maakindustrie heeft deze gigant vrijwel overal een vinger in de pap. Onder leiding van Willem van der Leegte neemt de onderneming met bijna 16.000 medewerkers een stevige positie in als een van de grootste industriële werkgevers in Nederland. In 2021 behaalde het Brabantse familiebedrijf na twee jaar tegenwind alsnog een omzet van bijna 5 miljard.

Wat kunnen we leren van dit Eindhovense conglomeraat? Hoe belangrijk zijn innovatie en digitalisering voor VDL? Wat is de visie van het bedrijf op ketenlogistiek, geopolitiek, duurzaamheid en niet onbelangrijk talent? Een uur lang gaat presentator Roelof Hemmen in een ‘zomergasten-achtige’ setting in gesprek met topman Willem van der Leegte.

Het webinar vindt plaats op donderdag 20 oktober van 11:30 uur tot 12:30 uur. Dit webinar wordt georganiseerd voor medewerkers van de ministeries van Financiën en EZK, Provincies, relaties uit het ecosysteem van de ROM’s, Invest-NL en voor portfoliobedrijven van de ROM’s.

Volg het webinar via Het uur van Willem van der Leegte

Regionale ontwikkelingsmaatschappijen motor achter maatschappelijke transities

Resultaten ROM-Nederland 2021

Vanaf eind 2021 zijn de regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) landelijk dekkend. Vanuit dit landelijk netwerk vormen de 9 ROM’s de motor achter maatschappelijke & economische uitdagingen als de energietransitie, de voedseltransitie, gezond ouder worden en veiligheid. Allemaal landelijke opgaven die vanuit de regio’s gerealiseerd worden. Het afgelopen jaar waren de ROM’s betrokken bij 734 landelijke innovatieprojecten met een omvang van € 190 miljoen. Ook ondersteunden de ROM’s 223 buitenlandse bedrijven bij nieuwe vestigingen en uitbreidingen met 9.012 arbeidsplaatsen en € 2,1 miljard aan uitgelokte investeringen. De ROM’s zijn betrokken bij de helft van alle venture capital aanvragen in Nederland en zijn daarmee met afstand de meest actieve investeerders van Nederland.

“De ROM’s betekenen ongelooflijk veel voor regionale ondernemers. Dat laten de resultaten uit 2021 wel zien. Sinds de oprichting neemt het aantal bedrijven dat is geholpen alleen maar toe. Zo is het aantal innovatieve bedrijven waarin geïnvesteerd is gegroeid van 126 in 2016 naar 250 in 2021. En investeren is slechts een van de taken van de ROM’s. In totaal zijn duizenden bedrijven een stap verder geholpen. Nu de ROM’s landelijk dekkend zijn, organiseren we nog beter de regionale en bovenregionale samenwerking tussen innovatieve bedrijven, overheid en kennisinstellingen. Zo ondersteunen we nog meer innovatieve ondernemers en dat is goed voor de bedrijvigheid van Nederland”, aldus minister van Economische Zaken en Klimaat Micky Adriaansens.

Bekijk de infographic ROM-resultaten 2021

Maatschappelijke en economische impact
Een optische AI-technologie om te zien hoe lang groente en fruit houdbaar blijft (OneThird uit Enschede), een toiletreinigingssysteem op basis van ultrasone geluidsgolven (TranZero uit Creil), batterijen die sneller opladen en lichter, efficiënter en goedkoper zijn (LionVolt uit Eindhoven), of het versnellen van de toepassing van waterstof in de maritieme sector (consortium SH2IPDRIVE). Het is een kleine greep uit innovaties van bedrijven die door de regionale ontwikkelingsmaatschappijen het afgelopen jaar geholpen zijn.

Innovatief ondernemerschap is essentieel voor het toekomstig verdienvermogen van Nederland. Verandering wordt gerealiseerd in de regio. Krachten bundelen tussen regio’s en het rijk is echt nodig om innovatie te stimuleren voor de toekomst van Nederland. Dit bevestigt ook het rapport ‘Samen de lat hoog leggen’ van de Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie (AWTI) medio 2021.

Het afgelopen jaar voerde het ministerie van Economische Zaken en Klimaat een landelijke evaluatie uit naar de ROM’s over de afgelopen vijf jaar. Dat rapport wordt in de komende maanden gepubliceerd.

 

ROM’s de economische schakel tussen rijk en regio

Regionale krachten bundelen

De gezamenlijke ROM’s betekenden in 2021 veel voor het innovatieve bedrijfsleven van Nederland.

In 2021 werkten de ROM’s intensief samen aan proposities voor het Nationaal Groeifonds. Daarnaast werken de ROM’s samen aan (Europese) programma’s in het kader van missiegedreven innovatiebeleid. Binnen het programma Voedselwaarde realiseren de ROM’s businesscases die bijdragen aan een hoogwaardiger gebruik van (groene) grondstoffen en het tegengaan van verspilling in de keten. In 2021 is tevens de eerste stap gezet om als gezamenlijke ROM’s op een gestandaardiseerde en pragmatische wijze maatschappelijke impact te meten.

Ook de komende jaren zetten de ROM’s in op een intensievere bovenregionale samenwerking en meer inzet op regionale ecosystemen voor onderzoek en innovatie. De ROM’s ondersteunen ondernemers door samen te innoveren, te investeren en te internationaliseren.

Resultaten in 2021: € 2,1 miljard aan investeringen in de regionale economie

Innoveren

Misschien wel belangrijkste taak van de ROM’s is de ontwikkelingskracht: het opwerken en realiseren van innovatieprojecten, businesscases en innovatieprogramma’s met innovatieve mkb-ondernemingen en het actief ontwikkelen van innovatie-ecosystemen. Afgelopen jaar ging het om 734 innovatieprojecten met naar verwachting enkele duizenden bedrijven, op het gebied van energietransitie, voedseltransitie, grondstoffentransitie, gezond ouder worden, veiligheid en sleuteltechnologieën zoals quantum, waterstof en AI. De innovatieprojecten hebben een financiële omvang van € 190 miljoen. Vanuit de ontwikkelingstaak zijn de ROM’s ook nauw betrokken bij de meeste Groeifonds-aanvragen.

Investeren

De negen regionale ontwikkelingsmaatschappijen investeerden in 2021 in 250 innovatieve bedrijven met een investeringsvolume van ruim € 143,7 miljoen. Hiermee waren de ROM’s betrokken bij de helft van de bedrijven die afgelopen jaar venture capital wisten aan te trekken. Daarmee zijn ze een van de meest actieve investeerders van Nederland. Daarnaast verstrekten de ROM’s in 2020 en 2021 in totaal € 289 miljoen aan Corona-OverbruggingsLeningen aan meer dan 974 bedrijven.

Internationaliseren

Buitenlandse bedrijven zijn in Nederland goed voor 30% van de R&D investeringen. Samen met het Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) en partners in de regio, zijn de ROM’s verantwoordelijk voor het aantrekken van internationale bedrijven naar Nederland. Het afgelopen jaar ondersteunden de ROM’s 223 buitenlandse bedrijven bij nieuwe vestigingen en uitbreidingen. In totaal investeren deze bedrijven de komende 3 jaar € 2,1 miljard in de economie en creëren meer dan 9.000 arbeidsplaatsen. Naast het aantrekken van buitenlandse bedrijven, helpen de ROM’s ook gevestigde MKB ondernemingen om meer zaken te doen in het buitenland. In 2021 organiseerden de ROM’s, samen met Trade and Innovate NL, 238 internationale handelsactiviteiten die informatie en buitenlandse contacten opleverden voor meer dan 4.500 deelnemers.

Bekijk de Infographic ROM-resultaten 2021

 

fotograaf Irene Vijfvinkel