Minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) sluit een nieuwe 5-jarige samenwerkingsovereenkomst voor het versterken van praktijkgericht onderzoek op hogescholen via het Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek (SIA). De afgelopen decennia heeft praktijkgericht onderzoek bewezen erg waardevol te zijn, met name door de actuele kennisbijdrage aan maatschappelijke vraagstukken en de samenwerking daarin tussen onderwijs- , kennisinstellingen, bedrijven en maatschappelijke partners. De overeenkomst sluit Dijkgraaf mede namens minister Adriaansens van Economische Zaken met de Vereniging Hogescholen, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), VNO-NCW, MKB-Nederland, TNO en ROM-Nederland.

De kracht van praktijkgericht onderzoek is dat onderzoekers en hbo-studenten samenwerken met maatschappelijke organisaties en bedrijven om onderzoek te doen. Dit onderzoek draagt bij aan vernieuwing van het onderwijs, de beroepspraktijk en het oplossen van maatschappelijke problemen. Het kabinet besloot op basis van deze waardevolle bijdrage al eerder om € 100 miljoen extra per jaar uit te trekken voor praktijkgericht onderzoek. SIA ontvangt hier € 15 miljoen per jaar van.

De nieuwe overeenkomst moet er onder meer voor zorgen dat SIA een nog betere inbedding krijgt binnen het wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast is ROM-Nederland – de Regionale Ontwikkelings Maatschappijen – een nieuwe partner, wat een nog sterkere regionale verankering van praktijkgericht onderzoek moet bevorderen

Minister Dijkgraaf: “De relevante resultaten en mooie samenwerkingsverbanden die SIA mogelijk maakt laten zien dat het praktijkgericht onderzoek een toekomstgerichte en actuele rol inneemt in het wetenschapslandschap. Deze vorm van onderzoek maakt belangrijke initiatieven mogelijk die de samenleving ten goede komen. Het is daarom niet meer dan logisch om met deze nieuwe overeenkomst de succesvolle samenwerking tussen hogescholen, kennisinstellingen, bedrijven en de overheid voort te zetten en te versterken.”

Wendy de Jong, voorzitter ROM-Nederland: “We vinden het waardevol dat we bij het vernieuwde convenant van Regieorgaan SIA aansluiten. Regieorgaan SIA bevordert de kwaliteit en de impact van het praktijkgericht onderzoek van hogescholen. Hogescholen spelen een cruciale rol in regionale ecosystemen. Net als de ROM’s. Daarom streven we er als ROM’s naar om nog intensiever samen te werken met hogescholen en ondertekenden we vorige week een convenant met de Vereniging Hogescholen. Het Regieorgaan SIA kan met haar instrumenten, programma’s en regierol een belangrijke impuls leveren aan het versterken van de rol van hogescholen in de regio. Nu we partner zijn in het vernieuwde convenant van Regieorgaan SIA kunnen we samen met VH, TNO, VNO-NCW, MKB-Nederland en NWO hierin stappen zetten.”

Onderzoek met maatschappelijke impact

Het SIA-convenant brengt waardevolle initiatieven tot stand. Zo wordt door Hogeschool Rotterdam onderzoek gedaan naar kunstmatige intelligentie en de impact ervan op onze maatschappij. In samenwerking met diverse praktijkpartners wordt onderzocht hoe kunstmatige intelligentie op verantwoorde wijze ontworpen en toegepast kan worden. Dit onderzoek, mede gefinancierd door SIA, draagt bij aan het begrijpen en benutten van de mogelijkheden van AI in onze samenleving.

Een ander voorbeeld is het project ‘Ergotherapie en DIY-technologie’. Door de betrokkenheid van zorginstellingen, ondernemers, mbo-instellingen en universiteiten wordt gezamenlijk gewerkt aan innovatieve oplossingen in de revalidatiezorg. Dit heeft onder andere geleid tot het op maat maken van hulpmiddelen met behulp van 3D-printers, waardoor de revalidatiezorg beter kan aansluiten op de persoonlijke behoeften van patiënten.

Het Smart Tiny Lab in Enschede draagt duurzame oplossingen in de bouwsector aan. Onderzoekers en studenten van Saxion Hogeschool werken hier samen met partners uit het bedrijfsleven aan het ontwikkelen, testen en demonstreren van duurzame bouwproducten.

Den Haag – 14 juni 2023 – Samen de lat hoger leggen; ‘innovatie begint in de regio’ was het credo van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) in 2022. Toegang tot schone energie via Smart Energy Hubs, inzetten op voedselvernieuwing via het Business Innovation Program Food (BIPF) en het binnenhalen van de Europese Einstein supertelescoop. Drie toonaangevende voorbeelden van sterke innovaties vanuit de regio. Wendy de Jong, voorzitter ROM-Nederland: ”De negen ROM’s zijn diep in de regio’s ingebed met het innovatieve mkb en samenwerkende partners. De ROM’s zijn landelijk een essentieel puzzelstuk in het stelsel van nationale partijen (Invest-NL, Techleap, RVO en kennisinstellingen), die innovatiegericht transities aanjagen. Dat dit nog beter kan worden ingezet voor het toekomstig verdienvermogen van Nederland, staat in de positieve evaluatie van het ministerie van Economische Zaken & Klimaat.

De ROM’s waren in 2022 betrokken bij ruim de helft van alle vroege-fase investeringen in Nederland en zijn daarmee – met afstand – de meest actieve investeerder. Met meer dan duizend innovatieve mkb-ers werkten ze samen aan 810 innovatieprojecten met een omvang van € 220 miljoen. Ook ondersteunden de ROM’s 183 internationale bedrijven bij nieuwe vestigingen en uitbreidingen. De aangetrokken bedrijven verwachten de komende drie jaar 6.500 arbeidsplaatsen te creëren en behouden en € 3,1 miljard te investeren in Nederland.  

Het afgelopen jaar hadden de ROM’s een fondsvermogen van € 2,3 miljard. Dit is een lichte groei ten opzichte van de cijfers van 2021, wat laat zien dat de ROM’s nog steeds toenemen in relevantie en schaal.

Aanjager van maatschappelijke en economische impact

De negen ROM’s zijn de aanjager van maatschappelijke en economische uitdagingen als de energietransitie, de voedseltransitie, gezond ouder worden en veiligheid. Allemaal landelijke opgaven die vanuit de regio’s gerealiseerd worden, zoals:

• Een revolutionair idee om CO₂ uit de atmosfeer te halen en dit te hergebruiken als synthetische brandstof (Carbyon, Eindhoven);
• Een onderwatervlieger om getijdenenergie toegankelijk te maken voor kustgebieden en eilanden (SeaQurrent, Drachten);
• Smart Energy Hubs op bedrijfsterreinen om op een slimme manier lokaal energie op te wekken, op te slaan en weer lokaal te gebruiken (een initiatief van de provincies Gelderland en Overijssel en Oost NL);
• In Limburg werden 5 volledig elektrische 40/44 ton vrachtwagens, 4 ultrasnelle laadstations en +60.000 electric green last miles gerealiseerd dankzij Duits-Nederlandse samenwerking binnen de ‘electric Green Last Mile’ (eGLM, een Interreg project);
• Venture building programma’s van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) worden landelijk uitgerold in samenwerking met derde partijen (Rabobank en Invest-NL);
• Een innovatief klimaatbeheersingssysteem voor toepassing in de glastuinbouw dat het mogelijk maakt het klimaat in een kas vergaand te controleren en beheersen en te komen tot een volledig gesloten kassysteem (Gentle Green, Lelystad);
• Expertplatform waar ruim 70 bedrijven worden geholpen hun besparingsopties in beeld te brengen op het gebied van energie en water (Zeeland);
• Groene olie en gas uit gemengd afval (OBBOTEC uit Rotterdam);
• Elektrische deelauto’s die opladen met lokaal opgewekte zonne-energie via slimme laadstations (We Drive Solar, Utrecht).

Het is een kleine greep uit innovaties van bedrijven die door de regionale ontwikkelingsmaatschappijen het afgelopen jaar geholpen zijn.

Resultaten 2022

Innoveren door 810 projecten

Het meest onbekende, maar misschien wel belangrijkste onderdeel van de ROM’s is de ontwikkelkracht: het opwerken en realiseren van innovatieprojecten, businesscases en innovatieprogramma’s met innovatieve mkb-ondernemingen en het actief ontwikkelen van innovatie-ecosystemen. Afgelopen jaar ging het om 810 innovatieprojecten met betrokkenheid van naar schatting enkele duizenden bedrijven, op het gebied van energietransitie, voedseltransitie, grondstoffentransitie, gezond ouder worden, veiligheid en sleuteltechnologieën zoals quantum, waterstof en AI. De innovatieprojecten hebben een financiële omvang van ruim € 220 miljoen. Vanuit de ontwikkelingstaak zijn de ROM’s nauw betrokken bij een groot deel van de aanvragen voor het Nationaal Groeifonds.

Investeren in 300 innovatieve bedrijven

De negen regionale ontwikkelingsmaatschappijen zijn de meest actieve investeerder in Nederland, met een investeringsvolume van € 194 miljoen in 2022 in 309 innovatieve bedrijven. De ROM’s waren betrokken bij zo’n 60% van de bedrijven die afgelopen jaar startup of later-stage capital wisten aan te trekken.[1] In totaal bestaat het investeringsportfolio per eind 2022 uit bijna 1.000 (957) bedrijven.

Internationaliseren door aantrekken van ruim 180 buitenlandse bedrijven

In 2022 ondersteunden de ROM’s 183 buitenlandse bedrijven bij nieuwe vestigingen en uitbreidingen. Deze bedrijven investeren de komende drie jaar € 3,1 miljard in de economie en creëren of behouden meer dan 6.500 arbeidsplaatsen.

Buitenlandse bedrijven zijn in Nederland goed voor 30% van de R&D investeringen. Samen met het Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) en partners in de regio, zijn de ROM’s verantwoordelijk voor het aantrekken van internationale bedrijven naar Nederland.

In de regio helpen de ROM’s gevestigde mkb-ondernemingen om meer zaken te doen in het buitenland. In 2022 organiseerden de ROM’s samen met het Trade and Innovate NL netwerk 196 internationale handelsactiviteiten, die informatie en buitenlandse contacten opleverden voor 4.000 deelnemers.

Ons kapitaal: 590 fte en 2,3 miljard fondsvermogen

De negen ROM’s bereiken de resultaten door inzet van een totaal fondsvermogen van € 2,25 miljard.. Plus de inzet van in totaal 590 fte aan menselijk kapitaal en een niet te onderschatten hoeveelheid sociaal en intellectueel kapitaal. Iedere ROM werkt in de eigen regio samen met alle relevante partners en heeft een schat aan kennis over de regionale ecosystemen en de ondernemers die hierin het verschil kunnen en willen maken.

[1] NVP: alle publieke VC’s betrokken bij 63% van bedrijven die startup of later-stage capital aantrokken. Investeringen (nvp.nl)

Bekijk de infographic ROM-Nederland resultaten 2022

Noot voor redactie

ROM-Nederland

Innovatief ondernemerschap is essentieel voor het toekomstig verdienvermogen van Nederland. Verandering wordt gerealiseerd in de regio. De ROM’s zijn met een landelijk dekkend bovenregionaal netwerk de aanjager van maatschappelijke en economische uitdagingen als de energietransitie, de voedseltransitie, gezond ouder worden en veiligheid. Wij ondersteunen ondernemers door samen te innoveren, te investeren en te internationaliseren. ROM-Nederland is het samenwerkingsverband van de volgende regionale ontwikkelingsmaatschappijen: BOM, Horizon Flevoland, Impuls Zeeland, InnovationQuarter, LIOF, NOM, Oost NL, ROM InWest en ROM Utrecht Region.  www.rom-nederland.nl

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:

Daniëlle Gijsbertse, Adviseur Marketing en Communicatie
E. danielle.gijsbertse@oostnl.nl
M. 06 28 84 77 33

Bram van den Hoogen, Marketing Communications Manager
E. bvandenhoogen@bom.nl
M. 06 46 97 82 11

In bijzijn van minister van Economische Zaken en Klimaat Micky Adriaansens is CS4NL, voorheen het breed gedragen programma cybersecurity, officieel van start gegaan. Leiders van alle tien topsectoren en sleutelorganisaties van het Nederlandse cybersecurity veld zetten hun handtekening onder een convenant dat vergaande samenwerking op het gebied van cybersecurity kennisontwikkeling, -innovaties en -subsidies bekrachtigt. Nathal van Rijn, directeur van InnovationQuarter, ondertekent het convenant namens de regionale ontwikkelingsmaatschappijnen (ROM-NL).

Subsidies

De topsectoren stellen subsidies beschikbaar voor het genereren van cross-sectorale cybersecuritykennis en -innovatie. De verschillende sectoren worstelen met vergelijkbare uitdagingen en transities, waardoor samenwerken meer resultaten genereert. De betrokken partijen, waaronder ACCSS, PRIO, de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), TNO, Cyberveilig Nederland en de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) organiseren efficiënte samenwerkingsketens en stimuleren nieuwe consortia om deze subsidies aan te vragen. Zo ontstaat een ecosysteem waarin middelen (financieel en menselijk kapitaal) efficiënt worden ingezet.

CS4NL is nauw betrokken bij het formuleren van een NWO Missiecall op cybersecurity. Daarnaast bevindt de TKI-call over ketenbeveiliging (supply chain security) zich in de voorbereidingsfase. Publicatie van de TKI-call vindt naar verwachting begin april plaats via de websites van de betrokken topsectoren.

Vraaggestuurde innovatiebehoefte

CS4NL ondersteunt effectieve cybersecurity-innovatie en kennisontwikkeling en -distributie binnen het Nederlandse cybersecurity-ecosysteem. Het programma voorziet in vraaggestuurde innovatiebehoeften uit de markt en op verschillende gereedheidsniveaus. Het programma en de calls zijn vraaggestuurd, doordat de topsectoren met hun achterban innovatiebehoeften hebben ingediend via use cases. Er is dus geen sprake van een technologie-push waarbij technologische ontwikkelingen leidend zijn, maar daadwerkelijke behoeften bepalen het programma. De 7 thema’s die zijn gedefinieerd zijn: Security by Design, Veilig datagedreven werken, Veilige connectiviteit, OT/IT Security, Cyberrisicomanagement, Systeem- of ketenveiligheid en Awareness, kennis en vaardigheden.

Naast bovengenoemde partijen wordt de basis van CS4NL gevormd in samenwerking met ministeries, zoals Defensie, J&V en EZK, en vertegenwoordigd in de KIA (Kennis- en Innovatieagenda) Veiligheid en de KIA Sleuteltechnologieën. Nieuwe partijen zijn welkom om deel te nemen. CS4NL is een initiatief van Topsector ICT en dcypher.

De Vereniging Hogescholen en het samenwerkingsverband van de negen regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) in Nederland (ROM-Nederland) maken afspraken om het ontwikkelen en benutten van kennis in het regionale bedrijfsleven te verbeteren. Die afspraken worden vastgelegd in een convenant dat later dit voorjaar wordt ondertekend. Voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen: “Hogescholen en ROM’s willen de structurele en duurzame samenwerking tussen ambitieuze ondernemers en kennisinstellingen helpen versterken. Dat is cruciaal om te komen tot diepgang en daarmee een innovatiever mkb in de regio. Dit convenant is een belangrijke stap in die richting.”

Innovatie is een cruciale sleutel tot een toekomstbestendig en welvarend Nederland. De regio rond bedrijven en kennis- en onderwijsinstellingen wordt steeds belangrijker. De hogescholen en de ROM’s willen helpen om vernieuwing in die regio’s verder te brengen. Daarom wordt het regionale innovatieve mkb (inclusief startups en scale-ups) hierbij goed aangesloten.

“Hogescholen zijn sterk verankerd in alle regio’s. Hun onderzoek en onderwijs strekken zich uit in regionale netwerken. Wij vinden het belangrijk dat het regionale bedrijfsleven de vruchten kan plukken van al die kennis, en zien in de samenwerking met de regionale ontwikkelingsmaatschappijen kansen om dit nog verder te versterken” zegt voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen.

De 36 hogescholen van het publiek bekostigde onderwijs zijn sterk verankerd in alle regio’s, onder meer door de regionale Centres of Expertise, Centra voor ondernemerschap, living labs en talloze netwerken en projecten. De hogescholen hebben wettelijke taken in het geven van beroepsonderwijs en het overdragen van kennis ten behoeve van de samenleving (valorisatie). Zo dragen ze bij aan de ontwikkeling van beroepen. Vanuit de taak van valorisatie willen hogescholen bijdragen aan een innovatief mkb.

De negen ROM’s in Nederland vormen sinds eind 2021 een landelijk dekkend netwerk, met hun fundament in de regio. Ze helpen ambitieuze ondernemers in hun regio vanuit de drie kernactiviteiten Innoveren, Internationaliseren en Investeren. Dit kan betrekking hebben op het helpen van ondernemers met raad en daad om te innoveren, het investeren in innovatieve startups en scale-ups, het over de grens helpen van groeiende bedrijven en het aantrekken van relevante buitenlandse bedrijven die de regio versterken.

Wendy de Jong, directeur van Oost NL en voorzitter van ROM-Nederland: “Er zit veel potentie en innovatiekracht in de regio’s die we door structureel samen te werken met hogescholen in heel Nederland nog beter kunnen benutten. We denken dat dat ons gaat helpen om innovatieve mkb-ondernemingen nog beter te ondersteunen bij hun zoektocht naar kennis, talent, partners, testfaciliteiten en kapitaal.”